English
“Zbulo bukurinë e Lezhës- Qyteti i Besëlidhjes së Skënderbeut”
“Discover the beauty of Lezha – the City of Skanderbeg’s Covenant
Aty ku lumi Drin i jep fund rrugëtimit të vet nëpër Shqipëri dhe bashkohet me detin Adriatik, aty ku takohen zgjatimet e fushave pjellore të Zadrimës, aty ku në majen e një kodre në formë piramide (Mali i Shelbumit) dallohen bedenat e Kalasë Mesjetare, dëshmohet në vijimësi një ndër vendbanimet me të hershme mesdhetare: Lezha.
Nga pikëpamja gjeometrike, gjeografike dhe ekologjike, Lezha përbën një kaleidoskop të mrekullueshëm të natyrës, gati një lloj principate të pashembullt ekologjike, ku mali, fusha, pylli, monumentet arkeologjike dhe historike, laguna dhe deti, përbëjnë një unitet të spikatur.
Lezha është një grishje e përhershme dhe një estetikë e gjallë e objekteve dhe qytetërimit iliro-shqiptar, një stacion i mijëvjeçarëve dhe i kënaqësive të veçanta të udhëtarëve.
Si i tillë ky qytet ka qenë i banuar nga popullsi ilire qysh në shekullin VIII para Krishtit. Emri i tij “Lisso” e “Lissus”, mendohet se janë ngjyrim linguistik i emrit të vjeter ilir “Lisi”. Në Lezhë, janë organizuar aktivitete politiko-kulturore të nivelit të lartë kombëtar, si: Besëlidhja e Princave (2 mars 1444) ku u themelua shteti i parë mbi bazën e principatave, Kuvendi i Arbërit (14 janar 1703), me nismën e Papës me origjine shqiptare Klementi i XI.
Në këtë qytet nis dhe përfundon historia e heroit kombëtar. Besëlidhja e Princave dhe vendvarrimi i Gjergj Kastriot Skenderbeu janë arsyet e vizitave historike, ku më 17 janar 1468 në Katedralen e Shën Nikollit në Lezhë është varrosur heroi kombëtar Gjergj Kastriot – Skenderbeu.
Çdo tregim mitologjik për Lezhën i paraprin historisë së saj plot motive dhe kontraste nga më të ndryshmet. Jo më kot kronikania dhe eruditja bizantine Ana Komnena në shek.XII e quan Lezhën “një qytet të ngritur në ajër që mund të shihet nga të gjitha anët”. Nuk është thjesht metaforë e skajshme por vetvetiu çdo shikues mund ta vështrojë Lezhën në lartësinë e historisë së saj, në ajrin e shekujve si të dalë nga frymëmarjet poetike të poetit Mjeda, që ka shkruar mrekullisht dhe poetikisht për Lezhën. Në Lezhë, nga të katër anët të rrethojnë metaforat e historisë. Çdo njeri jeton midis tyre dhe këtu qëndron vetë sekreti i mbijetesës.
Lezha mund t’i ofrojë të gjitha. Këtu ndërthuren bregdeti me historinë, natyrën dhe kulinarinë e pasur duke e bërë Lezhën një destinacion për turizëm gjithëvjetor.
Në portat e Lezhës mund të hysh pa trokitur, dhe duke e njohur sa më shumë, vetëm mund të magjepsesh prej saj.
Disa nga sugjerimet tona:
1. Vrojtim zogjsh në lagunat e Kune–Vainit. Për vizitorët janë ndërtuar tre kulla vrojtimi, një në Kune dhe dy në zonën e Vainit. Ato shërbejnë për të eksploruar zonën si dhe për të vrojtuar shpendët e shumtë.
2. Të vizitosh Memorialin kushtuar heroit kombëtarë Gjergj Kastrioti dhe vendit ku u mbajt Beselidhja e Lezhës.
3. Të vizitosh kalanë e qytetit, ku veç historisë do të të mundësohet një peisazh mahnitës që depërton thellë në det, por duke soditur lumin, lagunat, fushat, malet dhe krejt qytetin.
4. Mund të vizitoni objektet e shumta të kultit, të cilat përveç vlerave religjioze kanë edhe vlera arkitektonike dhe historike. Disa prej tyre janë unike. (Katedralja e Shën Nikollit në qendër të Lezhës, Xhamia e qytetit, kisha Kisha Ortodokse Metamorfoza në hyrje të qytetit, Teqeja N’Sulti në Malësi të Lezhës, kisha e Shën Eufemisë në Kallmet, kisha e Shën Premtes Balldre etj.).
5. Ngjije sportive në malin e Rrencit (Shëngjin) apo në malin e Velës, që do t’u mundësojnë gjatë gjithë rrugës peizazhin natyror që përshkohet nga kaltërsia e detit si dhe histori të jashtëzakonshme.
6. Peshkim në det apo në grykëderdhjen e lumit Drin.
Për më shumë informacion vizitoni:
Lezha, the City of Skanderbeg’s League
Situated where the Drin River meets the Adriatic Sea and encompassing the fertile fields of Zadrima, Lezha, with its pyramid-shaped hilltop (Mount Shelbumi) and the medieval castle walls, is one of the earliest Mediterranean settlements.
Geometrically, geographically, and ecologically, Lezha is a marvelous kaleidoscope of nature, almost a unique ecological principality, where mountain, field, forest, archaeological and historical monuments, lagoon, and sea form a distinct unity.
Lezha is a permanent attraction and a vivid aesthetic of Illyrian-Albanian objects and civilization, a millennium-old station of special pleasures for travelers.
Inhabited by Illyrian populations since the 8th century BC, Lezha’s name, “Lisso” and “Lissus,” is thought to be a linguistic variation of the ancient Illyrian name “Lisi.” Lezha has hosted significant national political-cultural activities, such as the League of Princes (March 2, 1444) that founded the first state based on principalities, and the Arbër Assembly (January 14, 1703), initiated by the Albanian-origin Pope Clement XI.
In this city begins and ends the story of the national hero. The League of Princes and the burial place of Gjergj Kastrioti Skanderbeg are reasons for historical visits, where on January 17, 1468, in the Cathedral of Saint Nicholas in Lezha, the national hero Gjergj Kastriot – Skanderbeg was buried.
The mythological narrative of Lezha precedes its history full of various motives and contrasts. Notably, the Byzantine chronicler and scholar Anna Komnena in the 12th century called Lezha “a city raised in the air that can be seen from all sides.” Lezha stands high in its history, in the air of centuries, as if emerging from the poetic breaths of the poet Mjeda, who wrote marvelously and poetically about Lezha. In Lezha, metaphors of history surround you from all sides. Here lies the secret of survival.
Lezha offers everything. Here, the coastline intertwines with history, nature, and rich cuisine, making Lezha a year-round tourism destination.
You can enter the gates of Lezha without knocking, and the more you know it, the more enchanted you become.
Some of our suggestions:
- Bird watching in the Kune-Vain lagoons. Three observation towers are built, one in Kune and two in Vain. They serve to explore the area and observe numerous birds.
- Visit the Memorial dedicated to the national hero Gjergj Kastrioti and the site of the League of Lezha.
- Visit the city’s castle, where you’ll find not only history but also a breathtaking view that penetrates deep into the sea, overlooking the river, lagoons, fields, mountains, and the entire city.
- Visit numerous religious objects that, besides religious values, have architectural and historical significance. Some of them are unique (Saint Nicholas Cathedral in the city center, the city mosque, the Orthodox Church Metamorfoza at the city entrance, N’Sulti Teqe in Lezha Highlands, Saint Eufemia church in Kallmet, Saint Friday church in Balldre, etc.).
- Mountain climbing on Rrenci (Shëngjin) or Vela Mountain, offering stunning natural landscapes throughout the journey, adorned with the sea’s blueness and extraordinary history.
- Fishing in the sea or at the mouth of the Drin River.
For more information, visit:
