Lugina e lumit Valbona shtrihet në pjesën lindore të Alpeve Shqiptare.

Një park kombëtar prej 8,000 hektarësh, është një nga zonat më të bukura natyrore në Shqipëri. Parku shtrihet rreth 22 km nga qyteti alpin i Bajram Currit. 

Ky burim nxiton përmes grimcave gëlqerore në rrugën e saj drejt lumit Valbona duke krijuar një kanion tërheqës, me gjerësi 2-3 m dhe thellësi 50 m. Pas hyrjes në luginë, do të kaloni disa fshatra piktoreske. E para, me shtëpi të stilit alpin, quhet Dragobia, dhe aty ku lugina ngushtohet. Dragobia, në rrëzë të malit ku lumi Cerrem bashkohet me lumin Valbona, është shpella e famshme ku heroi kombëtar Bajram Curri ishte rrethuar dhe vrarë. Ishte pas kësaj ngjarjeje që qyteti mori emrin e tij.

Valbona ndodhet 25 km larg nga qyteti i Bajram Currit dhe është qendra më e rëndësishme e banuar e luginës. Ajo është e mbushur me shtëpi tradicionale që krijojnë një pamje piktoreske në simetri me mrekullitë natyrore të luginës, e cila zgjerohet sërish në këtë pikë. Në Valbonë ka një hotel të rehatshëm dhe tradicional, ose mund të keni mundësi të qëndroni në një shtëpi të fshatit, pasi bujaria dhe mikpritja e banorëve janë të njohura mirë.

Zona është e njohur edhe për gatimin e tij karakteristik rajonal, me specialitete të tilla si mazja, flija (një pjatë shumë e shtresëzuar e pjekur e gatuar jashtë mbi qymyr të hapur dhe steamed, shpesh shërbyer me mjaltin lokal) dhe pitja. Përtej Selimajt, rruga vazhdon përmes luginës me pamje të lë pa frymë me ngjyra të pasura të jetës së pranverës dhe të borës që mbulon maja të ngushta afër.

Hiking në alpet shqiptare

 Fshati përfundimtar para se të arrini në burimin e lumit Valbona është Rrogam.

Rrogam është një fshat i largët i rrethuar nga peizazhe natyrore të virgjër. E gjithë lugina është e shkëlqyeshme me ngjyra të rralla dhe bukuri. Nga njëra anë, ju shihni ujërat kristalizuese të Valbonës dhe në fytyrën tjetër të mprehtë, por të gjelbërt të malit. Deri në maj ju mund të shijoni kontrastin e dëborës së pastër të bardhë në treetops kundër qiellit blu. Flora e parkut kombëtar përfshin një shumëllojshmëri të bimëve dhe pemëve, nga të cilat më të përhapurit janë pema Hormoq. Pjesa tjetër përbëhet nga pyje ahu, arra, gështenja dhe mollë e egër. Ka edhe manaferrat e shumta, duke përfshirë boronica të egra dhe luleshtrydhe.

Mulliri i Vjetër – fshati Theth

Kafshët në park përfshijnë arinjtë, ujqërit, macet e egra dhe madje edhe kopetë e dhive të egra që ngjiten në shkëmbinjtë. Në lumë mund të gjenden troftë mermeri, një peshk i rrallë që gjendet në ujërat kristalizuese të Valbonës e cila ka një aromë të veçantë. Lugina, parku dhe gjithë zonat përreth njihen për reshje të mëdha të borës, e cila fillon në fillim të nëntorit dhe zgjat pothuajse deri në maj. Dëbora mesatare vjetore në këtë rajon është 100 cm.

Ka shumë aktivitete në natyrë në parkun kombëtar, të tilla si ski, alpinizëm, peshkim, ekskursione dhe trekking në të gjithë luginën dhe përrenjtë (Cerremi, Kukaj). Gjithashtu, Valbona mund të shërbejë si pikënisje nëse dëshiron të ngjitesh në malin Jezerca, malin e dytë më të lartë në Shqipëri.

Një tjetër vend interesant i Alpeve Perëndimore është Vermoshi, që ndodhet në malet më veriore të Shqipërisë, 95 km nga Shkodra në rajonin e Kelmendit (nga fjala romake “Clemens”, që do të thotë butë, e thjeshtë dhe e mirë). Gjëja e parë që kap syrin gjatë udhëtimit është Qafa e Rrapshit, ku mund të shihni ujërat kristalizuese të lumit Cemi duke krijuar një kontrast të bukur me peisazhin përreth.

Gjatë verës, pellgjet e lumit janë të përkryer për të bërë diell dhe shumë vizitorë ndalojnë të ulen në diell dhe të kënaqen. Vermosh qëndron në një fushë alpine 1,100 m mbi nivelin e detit rrethuar nga shpatet e larta. Ju mund të argëtoheni nga trekking, ngjitje malore, ski, apo peshkimi për troftë malore. Vendasit krenohen që kuzhina e tyre është me të vërtetë e këndshme për vizitorët kur shoqërohet nga produktet e tyre të qumështit, prandaj sigurohuni që ti provoni. Një udhëtim i vërtetë mes njerëzve të këtij rajoni do t’ju japë jo vetëm mundësinë për të përjetuar një botë të vendosur mes jetës tradicionale të fshatit dhe shoqërisë bashkëkohore, por gjithashtu do t’ju lejojë të shijoni mikpritjen e njohur nga pothuajse çdo vizitor që ka pasur fat të mjaftueshëm për të vizituar.

Një tur alpin në Shqipëri nuk është i plotë pa një ndalesë në Alpet perëndimore. Këtu do të shijoni mundësinë unike për të ecur dhe ngrënë mes legjendave që datojnë nga Homeri dhe përmes tregimeve moderne të misterit dhe intrigës .